Nghiên cứu

Tin nóng

Thứ Hai, 23/10/2017 15:12

Nghiên cứu:

Nghĩ thêm về bài thơ NAM QUỐC SƠN HÀ

Lý Thường Kiệt (1019-1105), tên thật là Ngô Tuấn. Thường Kiệt là tên tự, được ban Quốc tính (Họ nhà vua), sau lấy tên tự làm tên. Ông là người Thăng Long, tinh thông thao lược, lại giỏi cả văn chương. Năm 23 tuổi, vào làm quan trong triều, với chức Hoàng môn chi hậu, rồi thăng dần lên chức Thái úy, làm quan ở 3 triều vua nhà Lý: Thái Tông, Thánh Tông và Nhân Tông (1028-1128). Lý Thường Kiệt có công rất lớn trong việc đánh Tống, bình Chiêm, bảo vệ và xây dựng đất nước, khi chết được tặng tước Việt Quốc Công. Ông là người được đương thời kính trọng, ngàn đời sau còn ghi nhớ công lao.

Một cách tiếp cận nội dung bức tranh Đánh ghen

Truyện Kiều: Di sản có giá trị xuyên thời đại

Khoa bảng vùng ven Hồ Tây và phụ cận trước năm 1919

06/09/2017 8:06:00 SA

Năm Canh Tuất 1070, Lý Nhân Tông cho xây dựng Văn Miếu làm nơi dạy học cho các hoàng thái tử. Năm 1075, triều đình mở khoa thi Nho học đầu tiên. Thời gian sau đó, các kỳ thi Nho học được nhà nước phong kiến tổ chức đều đặn 4 năm một lần, rồi từng bước hoàn thiện. Đến đầu triều Khải Định chế độ khoa cử Nho học bị bãi bỏ sau kỳ thi hương cuối cùng vào năm 1918, kỳ thi hội cuối cùng năm 1919. Trong suốt thời phong kiến Việt Nam, giáo dục, khoa cử Nho học tuy từng thời có biến động khác nhau nhưng các triều đại đã có nhiều cố gắng trong việc tổ chức học tập, thi cử để tuyển chọn số lượng lớn trí thức, quan lại cho nhà nước.

Quản lý di sản văn hóa vật thể ở Hà Nội

01/09/2017 5:22:00 CH

Bàn về di sản văn hóa (DSVH) và quản lý DSVH là một lĩnh vực rộng lớn, khó có thể tường minh trong một công trình hay một bài viết cụ thể. Vì vậy, trong khuôn khổ bài viết này tác giả đề cập vài nét về thực trạng tồn tại, hạn chế và đề xuất một số giải pháp đối với công tác quản lý DSVH vật thể ở Hà Nội trong bối cảnh hiện nay.

Bảo tồn múa dân gian dân tộc: Đừng để “râu ông nọ cắm cằm bà kia”

30/08/2017 7:42:00 SA

Thời gian qua, một số điệu múa dân gian dân tộc đã được các nhà sáng tác, biên đạo múa khai thác, xây dựng thành những tác phẩm múa đặc sắc. Tuy nhiên không ít tiết mục múa được dàn dựng theo kiểu chắp vá “râu ông nọ cắm cằm bà kia” gây ra sự phản cảm, làm mất đi bản sắc văn hóa dân tộc.

Sự biến đổi của hát trống quân ở châu thổ sông Hồng

28/08/2017 2:20:00 CH

Trong đời sống văn hóa cộng đồng của cư dân Việt ở Bắc Bộ xưa, hát trống quân là một hình thức diễn xướng dân gian đối đáp giao duyên gần gũi, quen thuộc, phổ biến. Ngày nay, đứng trước hiện trạng nhiều hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian có nguy cơ bị mai một, thất truyền, hát trống quân ở đồng bằng sông Hồng cũng đã có nhiều biến đổi sâu sắc. Ngay cả những nghệ nhân cũng nhận thức rõ, thể hiện sự thông cảm của mình với thực tại. Đây là xu thế tất yếu, cũng như các loại hình văn hóa cổ truyền khác. Tuy nhiên, cần có sự nhận diện một cách rõ ràng những biến đổi này để có phương thức điều tiết sao cho hài hòa.

Vài nét về tác phẩm “Dương sự thủy mạt”

22/08/2017 8:00:00 CH

Dương sự thủy mạt (洋事始末) tạm dịch: Đầu đuôi việc Tây dương [đánh chiếm Đại Nam]) là một tác phẩm sử học viết bằng chữ Hán, rất đáng chú ý trong kho tàng thư tịch Việt Nam. Sách được biên soạn theo thể kỷ mạt (始末) một trong những thể tài cơ bản trong việc biên soạn sử học có nguồn gốc từ tác phẩm Thông giám kỷ sự bản mạt 通鑒紀事本của Viên Khu 袁樞 (1130-1205) đời Tống, Trung Quốc.

Hỗn danh - nỗi khắc khoải về số phận người nghệ sĩ và sinh mệnh tác phẩm nghệ thuật

15/08/2017 3:47:00 CH

Trên nền bức tranh đa chiều, hỗn độn của xã hội, qua tiểu thuyết “Hỗn danh”, Nguyễn Văn Học đã khắc họa chân dung tinh thần của người nghệ sĩ và hành trình truy tìm bản thể đầy nhọc nhằn. Trong cơ chế thị trường nghiệt ngã, với sự lên ngôi thống trị của đồng tiền, những giá trị tinh thần bị đảo lộn và xuống cấp, hơn ai hết, người nghệ sĩ với bản tính và tâm hồn nhạy cảm đã thức nhận một cách sâu sắc nhất.

Đại cương về mo

26/07/2017 9:30:00 CH

Trong các dân tộc nước ta, một số dân tộc có Mo, trong đó tiêu biểu là Mường và Thái . Người Mường có ba vùng chính lưu truyền Mo: Hòa Bình,Thanh Hóa, Nghĩa Lộ.

Văn hóa ứng xử gia đình của người Việt và người Mỹ qua tục ngữ

23/06/2017 10:12:00 CH

Tiếp cận từ góc nhìn văn hóa học, chúng tôi xem tục ngữ như công cụ, ngữ liệu chứ không phải là đối tượng nghiên cứu. Công cụ này được khai thác theo khía cạnh văn hóa nhằm phục vụ cho mục đích nghiên cứu trực tiếp là tìm ra những điểm tương đồng và khác biệt về văn hóa ứng xử trong quan hệ gia đình của người Việt, người Mỹ, từ đó góp phần tìm hiểu đặc trưng văn hóa dân tộc.

Tài liệu mới trong ĐỀ THÁM CHỐNG CHẾ ĐỘ THUỘC ĐỊA

23/06/2017 8:48:00 SA

Hoàng Hoa Thám, người anh hùng dân tộc, là một tướng tài thao lược đã nêu cao ngọn cờ yêu nước, tiếp bước Đề Nắm chiến đấu chống chế độ thuộc địa Pháp khoảng cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX ở Việt Nam. Một số nhà sử học Việt Nam và Pháp đã có nhiều công trình nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau như: Hoàng Hoa Thám- Bài học xương máu của 25 năm đấu tranh của Văn Quang (1957), Hoàng Hoa Thám và phong trào nông dân Yên Thế (1958) của Đinh Xuân Lâm-Nguyễn Văn Sự-Trần Hồng Việt, Tìm hiểu Hoàng Hoa Thám của Tôn Quang Phiệt (1984) Phong trào nông dân Yên Thế chống thực dân Pháp xâm lược (1985 tái bản có bổ sung năm 2001) của Nguyễn Văn Kiệm…Sách Hoàng Hoa Thám (1836-1913) của Khổng Đức Thiêm (2014) coi như tổng kết một chặng đường nghiên cứu.

Thơ say của thánh thơ Cao Bá Quát

22/06/2017 4:40:00 CH

Căn cứ vào nội dung và nhất là một vài thi liệu quen thuộc, có thể đoán định Cao Bá Quát viết bài Bạc vãn tuý quy (Chiều say trở về) ở Hà Nội, khi ông có khoảng bốn năm bị thải hồi, nằm khàn như con hạc ốm ở ngôi nhà của mình bên hồ Trúc Bạch bây giờ, cụ thể hơn là quãng đối diện với Cửa Bắc của kinh thành Thăng Long xưa.

Về việc xây dựng hệ giá trị đạo đức của con người Niệt Nam

22/06/2017 8:59:00 SA

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng tổng kết thực tiễn 30 năm đổi mới, tiếp tục phát triển nhận thức mang tính đột phá về nhiệm vụ xây dựng, phát triển văn hóa, con người, trong đó có nội dung hệ giá trị chuẩn mực của con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Tiếp biến văn hóa trong sự hình thành đờn ca tài tử Nam bộ

20/06/2017 3:59:00 CH

Ngày 5 - 12 - 2013, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) đã chính thức vinh danh nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là loại hình âm nhạc dân tộc độc đáo được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua giáo dục tại khắp các tỉnh phía Nam, liên tục được tái tạo thông qua trao đổi văn hóa với các dân tộc khác nhau, thể hiện sự hòa hợp và tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc...

Hình tượng cá trong trang trí kiến trúc thời Nguyễn

08/06/2017 6:32:00 CH

Trong hệ thống hoa văn trang trí của kiến trúc truyền thống Việt Nam, hình tượng con cá, cụ thể là cá chép, rất phổ biến. Cá thường gắn với biểu tượng của nguồn nước, luôn mang sự may mắn và báo hiệu điềm lành, sự trường thọ. Với mỹ thuật Huế nói riêng, hình tượng con cá trở thành đề tài nở rộ, phong phú, được trang trí trên nhiều vị trí kiến trúc cung đình với nhiều chất liệu và hình thức biểu đạt khác nhau. Hình tượng cá đã góp phần tạo hiệu quả thẩm mỹ trong tạo hình, phản ánh được ý nghĩa tâm linh để từ đó thống nhất trong tư tưởng chủ đề.

Một bài thơ trữ tình đặc sắc

08/06/2017 6:41:00 SA

Phạm Ngộ nổi tiếng làm quan thanh liêm, tính tình cương trực. Sau ông bỏ quan, theo Trần Nhân Tông lên Yên Tử tu hành. Tác phẩm của Phạm Ngộ chỉ còn lại khoảng 8 bài thơ, nhưng cũng đủ dựng lên hình ảnh một nhà thơ lớn, tinh tế, trữ tình, tài hoa và rất giàu tâm trạng.